和吏部鴻臚阮繥字喜臣先生感作原韻
兵部司員外郎
紅花綠葉總分明
筆意描來萬情
九十韶光春未老
滿天香氣雨初晴
一枝易穩鷦鷯宿
三窟何勞狡兔營
花國文章鳴盛世
勸君休負此平生
Họa Lại bộ Hồng Lô Nguyễn Hy tự Hỷ Thần tiên sinh cảm tác nguyên vận
Binh Bộ Ty Viên Ngoại Lang
Hồng hoa lục diệp tổng phân minh
Bút ý miêu lai vạn lũ tình
Cửu thập thiều quang (1) xuân vị lão
Mãn thiên hương khí vũ sơ tình
Nhất chi dị ổn tiêu liêu (2) túc
Tam quật hà lao giảo thỏ doanh (3)
Hoa quốc văn chương minh thịnh thế
Khuyến quân hưu phụ thử bình sinh
Họa thơ cảm tác của ông Hồng Lô Nguyễn Hy tự Hỷ Thần ở bộ Lại
Hoa hồng lá xanh phân biệt rõ ràng
Dưới ngòi bút viết lên được vạn nỗi tình
Ba tháng mùa xuân rực rỡ
Sau cơn mưa trời tỏa ngát hương thơm
Một cành cũng đủ cho chim sẻ đậu vững
Ba hang khỏi phải nhờ thỏ xảo quyệt đào hang
Nổi tiếng lừng lẫy trong làng văn
Khuyên ông đừng phụ cuộc đời này
Họa thơ cảm tác của ông Hồng Lô Nguyễn Hy tự Hỷ Thần ở bộ Lại
Lá xanh hoa thắm thật rành rành
Nắn bút thành thơ vạn nỗi tình
Chớm nắng xuân tô màu rực rỡ
Tạnh mưa trời tỏa ngát hương thanh
Chim ri chọn tổ đây cành lớn
Thỏ xảo đào hang đấy ngỏ quanh
Lừng lẫy văn chương đời để tiếng
Khuyên anh đừng phụ cuộc đời mình
Nguyễn Hữu Vinh dịch, Taiwan, 1995
Chú thích
Lời tác giả: Thơ làm trong thời kỳ làm quan chức Ngoại Lang ở Bộ Binh.
______________
1)Cửu thập thiều quang 九十韶光: Phong cảnh mùa xuân, Ánh sáng đẹp đẽ rực rỡ của ba tháng mùa xuân. Xem [LU] tr. 1213.
Câu 39 truyện Kiều của Nguyễn Du:
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
2)Tiêu liêu: Chim ri.
Ý chỉ không màn danh lợi.
Tiêu liêu 鷦鷯: Sách Trang Tử 莊子 phần Nội thiên 內篇 bài Tiêu Dao du 逍遙遊 có câu: Tiêu liêu sào ư thâm lâm, bất quá nhất chi 鷦鷯巢於深林，不過一枝
Chim sẻ làm tổ trong rừng sâu, cũng chỉ đậu được trên một cành. Chuyện vua Nghiêu 堯 muốn nhường ngôi cho Hứa Do 許由 Hứa Do không chịu, lấy cớ Nghiêu đã trị thiên hạ thanh bình rồi. Hứa Do không muốn giành công của kẻ khác [TrT] tr. 7.
3)Do câu "giảo thỏ tam quật" 狡兔三窟
Ý chỉ Khôn ngoan, lo xa.
Tam quật hà lao giảo thỏ doanh 三窟何勞狡兔營 Do câu Giảo thỏ tam quật 狡兔三窟
Thỏ khôn ở hang có ba ngách. Người khôn ngoan, biết lo xa, phải có mưu chước, kế hoạch rõ ràng tỉ mỉ, để phòng ngừa. Chiến Quốc Sách 戰國策 có ghi Phùng Huyên 馮諼 nói với Tể tướng nước Mạnh Thường Quân 孟嘗君 rằng: Giảo thỏ hữu tam quật, cẩn đắc miễn kỳ tử nhỉ, kim quân hữu nhất quật, vị đắc cao chẩm nhi ngoạ dã, thỉnh vi quân phục tạc nhị quật. [ÐTT7] tr.195 狡兔有三窟，僅得免其死耳，今君有一窟，未得高枕而臥也，請為君復鑿二窟
Thỏ khôn ngoan ở hang có ba ngỏ ngách. Có một thì khỏi chết. Nay ông chỉ có một, chưa chắc nằm ngủ yên ổn được (an toàn), mong ông hãy lo thêm hai ngỏ nữa. [ÐP] tr. 942.
Created on 08/04/2006 07:31 PM by NHV
Updated on 12/16/2006 11:27 PM by NHV
|
|
