133 Ất Hợi niên lạp nguyệt sơ tam nhật Thái thú Hà Ngái tiên sinh chiêu ẩm vu Triệu Phong phủ, lị đắc văn tiên sinh ái cơ Thanh Bình diệu khúc lưu đề kỷ sự
乙亥年腊月初三日太守何艾先生招飲于肇豐府莅得聞先生愛姬清平妙曲留題紀事
琴鶴逍遙未足云
風流太守也超群
飛觴燕賀皆騷客
度曲才高有細君
桃葉歌聲迴逝水
柳枝音調遏行雲
秦樓趙館經來往
今日纔聞所未聞
Ất Hợi niên lạp nguyệt sơ tam nhật Thái thú Hà Ngái tiên sinh chiêu ẩm vu Triệu Phong phủ, lị đắc văn tiên sinh ái cơ Thanh Bình diệu khúc lưu đề kỷ sự
Cầm hạc tiêu dao vị túc vân
Phong lưu Thái Thú dã siêu quần
Phi thương yến hạ giai tao khách
Ðộ khúc tài cao hữu tế quân (1)
Ðào diệp (2) ca thanh hồi thệ thủy
Liễu chi (3) âm điệu át Hành vân (4)
Tần lâu Triệu quán (5) kinh lại vãng
Kim nhật tài văn sở vị văn
Ngày mồng 3 tháng chạp năm Ất Hợi (1935) quan huyện Hà Ngại mời uống rượu ở huyện sở huyện Triệu Phong, được nghe khúc Thanh Bình do người hầu cưng của ông hát, làm thơ để ghi lại sự việc
Vui thú với đàn, với hạc cũng cũng chẳng có gì lấy làm lạ
Quan huyện cũng rất là phong lưu hơn người
Tiệc mừng, nâng chén mời đều là tao nhân mặc khách
Lựa bài biểu diễn đã có tỳ thiếp
Khúc nhạc Ðào Diệp rì rào như tiếng nước chảy róc rách
Tiếng ca Liễu Chi đong đưa át tiếng nhạc điệu Hành Vân
Thường qua lại lầu Tần quán Triệu
Hôm nay mới được nghe điệu nhạc mới chưa nghe bao giờ
Ngày mồng 3 tháng chạp năm Ất Hợi (1935) quan huyện Hà Ngại mời uống rượu ở huyện sở huyện Triệu Phong, được nghe khúc Thanh Bình do người hầu cưng của ông hát, làm thơ để ghi lại sự việc
Chẳng lạ lùng chi những cuộc vui
Phong lưu quan huyện lại hơn người
Tiệc tùng chúc tụng khách ngâm vịnh
Biểu diễn đàn ca thiếp trổ tài
Nhạc vẳng vang âm dòng nước chảy
Ðàn ca át điệu Hành vân trôi
Lầu Tần quán Triệu ngày qua lại
Có nhạc nay lời mới đến tai
Nguyễn Hữu Vinh dịch, Taiwan, 1996
Chú Thích
_________
1) Tế quân: Vợ, thiếp, hay là hầu.
2) Ðào Diệp 桃葉: [ÐTT12] tr. 40 Lá cây đào, tên riêng. Ðào Diệp là ái thiếp của Vương Hiến Chi 王獻之 một nhà thư pháp danh tiếng đời Ðông Tấn 東晉. Vương Hiến Chi rất yêu thích Ðào Diệp, từng làm bài từ để hát khi tiễn biệt nàng Ðào Diệp chèo thuyền qua sông: Ðào Diệp phục Ðào Diệp, độ giang bất dụng tiếp, đản độ vô sở khổ, ngã tự lai nghinh tiếp 桃葉復桃葉，渡江不用楫。但渡無所苦我自來迎接
Ðào Diệp hởi Ðào Diệp, nàng sang sông khỏi cần chèo, khỏi lo sợ gì, ta sẽ đến đón nàng. Ðược người đời sau phổ nhạc thành khúc nhạc loại Nhạc Phủ là Ðào Diệp Ca 桃葉歌. Sau này các thi nhân thường dùng Ðào (Ðào cũng là cây hoa Ðào) để tả cảnh chia tay bịn rịn, nhìn cảnh nhớ người v.v. Xem bài từ Hạnh hoa thiên ảnh 杏花天影 của Khương Quỳ 姜夔 đời Tống.
Ðây chỉ chuyện ca hát.
3) Liễu Chi: Lấy ý từ Liễu chi 柳枝[ÐTT5] tr. 214
Cành liễu. Tên ca khúc Dương Liễu Chi 楊柳枝
Bài hát cành dương liễu. Thời Nam Bắc Triều 南北朝 Trung Quốc có khúc nhạc Nhạc Phủ 樂府 tên là Chiết Dương Liễu Chi 折楊柳枝
Bẻ cành dương liễu. Tả cảnh buồn bã, dùng dằng trong buổi chia tay:
...
Thướng mã bất thóc tiên
Phản ảo dương liễu chi
Há mã xuy hoành địch
Sầu sát hành khách nhân ... |
上馬不捉鞭
反拗楊柳枝
下馬吹橫笛
愁殺行客人 |
Lên yên cương chẳng cầm dây
Vin tay uốn gãy cành cây liễu buồn
Dùng dằng cầm sáo xuống yên
Véo von tiễn biệt héo hon lòng người
(Nguyễn Hữu Vinh dịch)
Liễu Chi cũng là tên một ca nhi nổi tiếng, xem bài Liễu Chi của Lý Thương Ẩn. Liễu Chi cũng là cành cây liễu rũ. Do vậy sau này các thi nhân thường dùng Liễu Chi (cành liễu) để tả cảnh, nhìn phong cảnh đẹp, có liễu rũ xanh màu mà nhớ nhung người đẹp, hoặc tả cảnh chia tay bịn rịn, nhìn cảnh nhớ người v.v. Xem bài từ Hạnh hoa thiên ảnh 杏花天影 của Khương Quỳ 姜夔 đời Tống.
Ðây chỉ chuyện đàn hát.
4) Hành Vân: Một điệu ca Huế.
5) Tần lâu Triệu quán: [ÐP] tr. 738 Từ câu Sở quán Tần lâu 楚館秦樓 Lầu Tần quán Sở, chỉ nơi ca nhạc múa hát của giới phong lưu.
Created on 08/28/2006 09:43 PM by NHV
Updated on 09/09/2006 08:48 AM by NHV
|
|
