168 Ðộc Thạch Hữu phu nhân tức Ngọc Anh nữ sĩ Hoài Cảm giai tác bộ vận kính trình
讀石友夫人即玉英女士懷感佳作步韻敬呈
雙淚還珠志已誇
卅年門柳自藏鴉
離鸞鏡靜塵無染
海鶴籌添鬢未華
韓國畫成江荻筆
歐陽種得郡桃花
新潮故土相關日
續史完編文思多
Ðộc Thạch Hữu phu nhân tức Ngọc Anh nữ sĩ Hoài Cảm giai tác bộ vận kính trình
Song lệ hoàn châu chí dĩ khoa
Táp niên môn liễu tự tàng nha
Li loan kính tĩnh trần vô nhiễm
Hải hạc trù thiêm (1) mấn vị hoa
Hàn quốc (2) họa thành giang địch bút (3)
Âu Dương (4) chủng đắc quận đào hoa (5)
Tân triều cố thổ tương quan nhật
Tục sử hoàn biên văn tứ đa
Ðọc và họa lại bài thơ Hoài cảm của bà Thạch Hữu (tức nữ sĩ Ngọc Anh)
Hai hàng nước mắt rơi, lòng đã quyết tâm
Ðã ba chục năm, quạ tự giấu mình trên cây liễu trước cửa
Ðơn côi cô quả, mặt gương vẫn giữ sạch không vướng bụi
Tuổi hạc ngày thêm nhưng tóc mai chưa điểm bạc
Dạy văn Hàn Dũ, viết bằng cành lau bên sông
Âu Dương trồng nhiều hoa đào trong quận
Hôm nay gặp nhau trò chuyện mới, chuyện xưa
Nói cho hết chuyện nhưng ý vẫn còn nhiều
Ðọc và họa lại bài thơ Hoài cảm của bà Thạch Hữu (tức nữ sĩ Ngọc Anh)
Chí quyết lòng bền lệ có rơi
Ba mươi năm đã lánh xa đời
Phòng the lòng để tình không vướng
Tuổi hạc già thêm tóc chửa phai
Con học thành danh công dạy dỗ
Trẻ nuôi nên tiếng bậc quan tài
Tình xưa việc mới hôm nay gặp
Lắm chuyện hàn huyên ý chẳng nguôi
Nguyễn Hữu Vinh dịch, Taiwan, 1996
Chú thích
_____________
1) Hải hạc trù thiêm [LU] tr. Từ câu "Hải ốc thiêm trù" 海屋添籌, hay "Hải hạc thiêm trù" 海鶴添籌 chỉ tuổi thọ.
2) Hàn quốc 韓國: [ÐP] tr. 1645 Là Hàn Dũ 韓愈 (768-824), tự Thối Chi 退之 nhà văn nổi tiếng đời Tống, giọng văn hùng tráng. Ở đây chỉ chuyện dạy dỗ, học hành.
3) Giang địch 江荻: [TV6] tr. 1 Giang địch là cây lau ở ven sông. Giang địch bút 江荻筆. Mẹ của Âu Dương Tu, dùng cây lau viết chữ lên cát để dạy con học. Xem giải thích "Âu Dương" ở dưới.
4) Âu Dương 歐陽 [TV6] tr. 1 Tức Âu Dương Tu (1007-1072) 歐陽修 đời Tống, cha mất sớm lúc 4 tuổi. Nhà nghèo, không tiền mua giấy bút, bà mẹ dùng cây lau viết xuống đất dạy học chữ. Sau Âu Dương Tu đậu Tiến Sĩ làm quan tới chức Hàn Lâm viện Thị Ðộc Học Sĩ 翰林院侍讀學士. Lúc còn bé có được một tập văn cũ Hàn Dũ 韓愈 nên văn phong của Âu Dương Tu theo phong cách của Hàn Dũ. Âu Dương Tu đậu Tiến sĩ làm quan lớn, ra công cải cách nền thi văn đương thời, rất chú trọng tới vấn đề huấn luyện và đào tạo nhân tài. Thi văn của Âu Dương Tu đã ảnh hưởng rất lớn tới những văn hào lớn đương thời như Tô Thức, Tô Triệt, Vương An Thạch, Tăng Củng v.v. Vì phạm đến Tể tướng Vương An Thạch nên phải về hưu. Họ Âu là một trong tám nhà văn lớn nổi tiếng thời Tống.
5) Ðào hoa: Hoa đào, Chỉ chuyện làm quan. Lấy ý từ chuyện Phan công 潘公 tức Phan lịnh 潘令, Phan Nhạc 潘岳 làm quan đời Tấn 晉, Phan Nhạc lúc còn làm quan ở huyện Hà Dương, cho trồng hoa đào khắp huyện. [ÐT] tr. 291.
Xem bài Bán Nhật Thôn 半日村của Tiền Khởi 錢起 đời Ðường.
Tự thán Mai sinh đầu tự tuyết
Khước liên Phan lệnh huyện như hoa
|
自歎枚生頭自雪
卻憐潘令縣如花
|
Thương vì tuổi hạc chàng Mai
Trồng hoa đầy huyện tiếc hoài ông Phan
(Nguyễn Hữu Vinh dịch)
Created on 08/25/2006 06:31 AM by NHV
Updated on 09/11/2006 06:12 PM by NHV
|
|
